Het begin van de kunst
Leerdoelen
Ik begrijp de volgende begrippen en kan deze toepassen in mijn tekeningen of tijdens de les.
​
Beeldtaal
Dekkend en transparant schilderen
Symboliek
Abstract
Figuratief
Esthetisch
De opdracht
​
Je gaat tekenen wat jij heel belangrijk vindt op een manier die mensen in het jaar 32.021 nog gaan begrijpen.
​
Werkzaamheden per les
​
Les 1: Schilder met plakkaatverf in aardkleuren een ondergrond die er uitziet als een rotswand.
Les 2: Schets eerst met wit of grijs porlood en werk uit met vetkrijt vereenvoudigde (=gestileerde) vormen van mensen, dieren en dingen.
Les 3: Werk de tekening uit door er licht- en schaduw aan toe te voegen en eventueel weer overheen te schilderen en/of in te krassen.
​​
Uitleg
​
Waar begint de Kunst? (Visie op kunst - kunst en opdrachtgever)
Op de afbeelding boven aan de pagina zie je schilderingen in de Grotte Chauvet, in het departement Ardèche in Frankrijk. Deze grotschilderingen zijn ongeveer 30.000 jaar oud.
De makers van deze schilderingen hebben uiteenlopende technieken gebruikt. Eerst hebben ze de muren geprepareerd en daarna hebben ze daarin gekrast en op getekend met een soort krijt en dat hebben ze ook weer uitgewreven. Hier en daar is ook geschilderd. De vormen zijn krachtig, helder en goed te herkennen. Waarom ze deze tekeningen hebben gemaakt is natuurlijk niet te achterhalen. Deze mensen leefden met en van de natuur en verondersteld wordt dat het tekenen van de dieren de mensen - vooral de jagers - moest helpen de natuur te bedwingen. Het meest bijzondere is dat wij nu van mensen die zo lang geleden leefden kunnen zien wat zij hebben gezien en wat zij belangrijk vonden. Deze mensen, van zo'n 100.000 generaties geleden (!), communiceren nog steeds met ons door middel van hun kunstwerken.
Stel je nu voor dat jij in een grot gaat tekenen wat jij heel belangrijk vindt en dat mensen die jouw tekening in het jaar 32.021 gaan terugvinden daar ook nog iets van moeten kunnen begrijpen, hoe zou dat er dan uitzien?
Je kunt denken aan objecten (zoals een fiets, bal, tennisracket, auto, huis) maar ook aan bezigheden (koken, eten, dansen, sporten, studeren, luieren, reizen) en nog meer abstracte begrippen (vriendschap, troost, zorg, saamhorigheid, veiligheid) - een enkel huisdier mag ook (maar niet alleen maar dieren, zoals in het voorbeeld).
Werkwijze
​
Maak een tekening in de vormgeving een prehistorische grotschildering die als onderwerp jouw persoonlijke leefwereld uit de 21e eeuw heeft.
​
Teken op een blad van 50 x 70 cm een kantlijn van ca. 2 cm;
schilder het hele vlak met waterverf in verschillende kleuren en in verschillende mate van dekkingskracht (transparant- dekkend) tot een vlak dat de suggestie van een rotswand oproept;
gebruik daarbij geen zwart, grijs of wit
laat die ondergrond goed drogen;
teken daar overheen met wit en zwart vetkrijt de mensen, dieren en dingen;
je kunt over het vetkrijt weer met (waterige!) verf werken en je kunt ook delen van het vetkrijt wegkrassen.
Tips en voorwaarden
​
Gebruik voor de achtergrond alleen aardkleuren die je zelf hebt gemengd (niets rechtsreeks uit de fles of verfdoos)
teken alleen "losse" mensen, dieren en dingen (dus geen landschap)
gebruik licht en schaduw voor het plastisch (=ruimtelijk) maken van vormen;
gebruik geen tekst, symbolen of logo's
vul de hele "wand" met tekeningen, ze hoeven geen logische samenhang te hebben en mogen ook gedeeltelijk door elkaar getekend zijn.
Minimaal 4 voorwerpen, 4 personen en 2 maatschappelijke thema’s zie jij belangrijk vindt.
​
Wat ga je door deze opdracht leren?
​
De prehistorische mensen hadden nog geen schrijftaal maar dus wel een beeldtaal. Door middel van deze opdracht gaan we onderzoeken hoe wij zo'n beeldtaal kunnen gebruiken. Wat willen we laten zien? Welke middelen gebruiken we daarvoor? Tegen welke grenzen lopen we op? Wanneer grijpen we naar symboliek of beeldconventies? Kunnen we ook abstracte begrippen uitdrukken? Wordt onze beeldtaal begrepen? Maakt dat uit? Leidt onze beeldtaal ook tot een esthetische ervaring (=wanneer is het mooi wat we maken en wie bepaalt dat)?
Verdere informatie:
​
Google Images zoektermen: grotte chauvet
(opent in een nieuw venster)
Google Images zoektermen: Cueva de Altamira
(opent in een nieuw venster)
Google Images zoektermen: Grotte de Lascaux
(opent in een nieuw venster)
Youtube video met nadere informatie: https://www.youtube.com/watch?v=3OLaNtKoJFk
​(opent in een nieuw venster)
​